Pamukkale Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından TBMM’nin açılışının 96. yıldönümü münasebetiyle Ege Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mevlüt Çelebi ve Celal Bayar Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Nejdet Bilgi tarafından ‘Son Gelişmeler Işığında Ermeni Sorunu’ konulu panel düzenlendi.
Panelin açılış konuşmasını yapan Merkez Müdürü Prof. Dr. Mithat Aydın, Ermeni Sorununun ‘Doğu Sorunu’ bağlamında ele alınması gerektiğini belirterek, “Her şeyden önce Ermeni meselesini Batılıların ‘Doğu Sorunu’ bağlamında ele alması gerekmektedir. 19. ve 20. yüzyıllarda bu kavramdan anlaşılan Gayrimüslimlerin Türk/Müslüman idaresinden kurtarılması, Osmanlı Devletinin parçalanması ve paylaşılması sorunu idi. Her hal ve şartta Doğu Sorunu bir ‘Türk Sorunu’ olmuştur. Bu sorun 19. yüzyıl başında görülen Osmanlı Balkanlarındaki Sırp ve Yunan isyanlarıyla önemli bir noktaya gelmiştir. Varlığını güçlü bir devlete yaslanarak ‘denge siyaseti’ denilen bir siyasetle sürdüren ve artık ‘hasta adam’ diye görülen Osman Devleti’nin 19. yüzyıl son çeyreğinde artık ölümünü beklemek yerine, ölümünü hızlandırmak yoluna gidilmiştir. İşte Ermeni Sorunu ‘Hasta Adam’ın mirasından pay kapma sorunudur’’dedi.
Panelistlerden Prof. Dr. Mevlüt Çelebi, sorunun 19. yüzyılın siyasal, düşünsel, toplumsal şartları içinde olgunlaştığını ve uluslararası bir rekabetin sonucu olarak kendini gösterdiğini belirtti. Prof. Çelebi, ‘Tehcir’ uygulaması konusunda ise, “en başta literatürde yer aldığı gibi çıkarılan kanun ‘Tehcir’ adıyla çıkmamıştır. Aslında söz konusu kanun ‘Savaş Zamanında Hükümet Uygulamalarına Karşı Gelenler İçin Asker Tarafından Uygulanacak Önlemler Hakkında Geçici Kanun’ adını taşımakta ve kanunun uygulanması sırasında yaşanan kayıp sayısı Ermenilerce katbekat abartılmaktadır. Kaldı ki, Ruslarla birlikte Ermeni çetelerinin katlettiği Türk/Müslüman nüfus nereye konacaktır. Osmanlı Devleti idarecileri devlete isyan eden Ermenilere karşı en doğru çözümü bulmuşlardır. Dönemin hükümeti tehcir sürecindeki şikayetleri dikkate alarak bin 673 bürokratı yargılamış ve bunlardan 67’sini idama mahkum etmiştir. Ermenileri yok etme kastı olan bir devletin bunu yapması mümkün değil. Ayrıca bugün Türk kamuoyu da soykırım propagandasına maruz kalmaktadır” dedi.
Panelin sonunda katılımcılara teşekkür belgesi ve çiçek takdim edildi.
Panelistlerden Prof. Dr. Mevlüt Çelebi, sorunun 19. yüzyılın siyasal, düşünsel, toplumsal şartları içinde olgunlaştığını ve uluslararası bir rekabetin sonucu olarak kendini gösterdiğini belirtti. Prof. Çelebi, ‘Tehcir’ uygulaması konusunda ise, “en başta literatürde yer aldığı gibi çıkarılan kanun ‘Tehcir’ adıyla çıkmamıştır. Aslında söz konusu kanun ‘Savaş Zamanında Hükümet Uygulamalarına Karşı Gelenler İçin Asker Tarafından Uygulanacak Önlemler Hakkında Geçici Kanun’ adını taşımakta ve kanunun uygulanması sırasında yaşanan kayıp sayısı Ermenilerce katbekat abartılmaktadır. Kaldı ki, Ruslarla birlikte Ermeni çetelerinin katlettiği Türk/Müslüman nüfus nereye konacaktır. Osmanlı Devleti idarecileri devlete isyan eden Ermenilere karşı en doğru çözümü bulmuşlardır. Dönemin hükümeti tehcir sürecindeki şikayetleri dikkate alarak bin 673 bürokratı yargılamış ve bunlardan 67’sini idama mahkum etmiştir. Ermenileri yok etme kastı olan bir devletin bunu yapması mümkün değil. Ayrıca bugün Türk kamuoyu da soykırım propagandasına maruz kalmaktadır” dedi.
Panelin sonunda katılımcılara teşekkür belgesi ve çiçek takdim edildi.
Yorum Yazın