“Perakende çok acil ‘ekonomik aşı’ bekliyor”

Salgın nedeniyle dünyada pek çok markanın iflas ettiği ya da küçüldüğü 2020 yılı, Türk perakende sektörü için de zor geçti. Verilen bilgiye göre Türkiye’de market, elektronik ve mobilya gibi sınırlı birkaç kategori dışında perakende ciroları ortalamada 2019’un yüzde 60’ına ancak ulaşabildi. Bazı kategoriler için ‘yılın kurtarıcısı’ olarak görülen Aralık ayında ise sektör ortalamada yüzde 50 ciroyu bile zor yakaladı.

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, cirolardaki dramatik kaybı, dernek üyeleri arasında yaptıkları Aralık ayı anketinin de çarpıcı bir şekilde ortaya koyduğunu bildirdi. Öncel, çok acil ‘ekonomik aşı’ yapılmaması halinde yakın gelecekte birçok markanın kapanma tehlikesi ile karşı karşıya kalacağını söyledi.

“Bazı mülk sahipleri indirim bir yana yeni yılla birlikte zamlı fatura gönderdi”

Olağanüstü bir süreçten geçtiklerini vurgulayan Öncel, perakendenin sorununun normal dönemin şartları ve kurallarıyla çözülemeyeceğinin altını çizdi. Almanya’da yüksek yargının kira indirimini tartıştığını hatırlatan Öncel, Türkiye’de ise özellikle caddelerde bazı mülk sahiplerinin indirim bir yana 2021 ile beraber zamlı kira faturaları gönderdiklerini bildirdi. Öncel, perakende için acil olarak uygulanmasını istedikleri ve ‘ekonomik aşı’ olarak adlandırdığı önerilerini şöyle sıraladı:

“Salgın koşulları devam ettiği dönem boyunca mülk sahiplerine önümüzdeki yıllarda kayıplarını telafi edici vergi muafiyetleri sağlanarak, mağaza kiralarında yüzde 50 indirim yapılmalı.

Ticaret Bakanlığımızın gündeminde bulunan Genel Gider Yönetmeliği bir an önce çıkarılmalı.

Zarar eden mağazadan bir ay önceden bildirimde bulunmak şartı ile tazminatsız çıkış hakkı verilmeli.

Kiralamalarda KDV ve stopaj oranları sıfırlanmalı.

Özetle söylemek gerekirse cirolardaki büyük kayba rağmen kiralar, genel giderler ve diğer maliyetlerdeki artış nedeniyle sektörün bağışıklık sistemi çökmek üzere. Eğer önerilerimize kulak verilmez ve acil ‘ekonomik aşı’ yapılmazsa yakın gelecekte birçok markamızı maalesef kaybedebiliriz”.

BMD Aralık 2020 anketine göre, AVM mağazalarının yüzde 66’sı, yılın son ayında yüzde 60 cironun altında kaldı. Kolay ulaşıma rağmen cadde mağazalarının yüzde 71’i, yüzde 80 ciroyu yakalayamadı. BMD üyelerinin yüzde 55’i, e-ticaret cirolarını yüzde 100’ün üzerinde arttırdı.

2020 Genel ankete göre, AVM’lerdeki mağazaların yüzde 56’sının, hazır giyim markalarının yüzde 86’sının, ayakkabı markalarının yüzde 88’inin 2020 ciroları 2019’un yüzde 70’ine bile ulaşamadı. BMD üyelerinin yüzde 31’i toplam cirolarının en az yüzde 21’ini e-ticaretten elde ediyor.