Uzman Dr. Mehmet Ceyhan: “Her yüz kadından birinde erken menopoz görülüyor”

Menopozu, kadın yumurtalıklarının yumurtayı üretememesi olarak açıklayan Dr. Ceyhan, şu bilgileri verdi: “Menopoz doğal bir döngüdür. Kadınlar, her ay yumurta üretirler ve eğer bu yumurta döllenmezse vücuttan atılır. Her ay bu nedenle regl, halk arasında adet görme olarak bilinen durum oluşur. Menopozda ise, yumurtalıklar yumurta üretmeyi bırakır, bunun sonucunda bir kadın adetten kesilir. Yaşamın doğal bir parçası olarak kabul etsek de östrojen hormonunun eksikliği kadının hayatını bir hayli etkilemektedir. Menopoz dönemi, genellikle 45 ile 55 yaşları arasındadır. Ancak erken menopoz 45 yaşından önce ve erken yumurtalık yetmezliği de 40 yasından önce menopozun meydana gelmesidir. Erken menopoz, bilinenin aksine çoğumuzun tahmin ettiğinden daha sık görülür. Yaklaşık 100 kadından biri 40 yaşından önce, 1000 kadından biri 30 yaşından önce, hatta 10 bin kadından biri ise 20 yaşından önce menopoza girer.”

“Erken menopozun birçok belirtisi var”

Erken menopozun pek çok belirtisi olduğunu söyleyen Dr. Mehmet Ceyhan, “Hamilelik gibi başka bir neden olmaksızın en önemli belirtisi, adet dönemlerinin seyrekleşmesi, adet miktarının azalması veya tamamen durmasıdır. Diğer belirtiler arasında sıcak basması, gece terlemesi, uyku güçlüğü, düşük ruh hali, anksiyete, cinsel istekte azalma, vajinal kuruluk ile hafıza ve konsantrasyon sorunları yer alır” dedi.

“Yumurtalık dondurma ile annelik şansını koruyabilirler”

Erken menopozun her zaman için nedenini bulmanın mümkün olmadığını belirten Dr. Mehmet Ceyhan, genetik faktörler, bağışıklık sistemi hastalıklarına bağlı olarak gelişebileceğine dikkat çekerek şunları söyledi: “Genç yaşta menopoza girmenin nedenleri sıklıkla bulunmaz. Sıtma ve kabakulak gibi bazı enfeksiyonlar da nadiren erken menopoza veya erken yumurtalık yetmezliğine neden olabilir. Fakat nedeni ne olursa olsun genç yaşta yaşanan bu durum, kadınlar için genellikle zordur zira çocuk sahibi olamazlar. Bu da onları psikolojik olarak çok etkiler; yıkıcı ve travmatik olabilir. Eğer erken teşhis konulabilirse, yumurta dondurma gibi yöntemlerle ilerde anne olma şansını koruyabilirler.”

“Annenizin menopoz yaşını öğrenin”

Annenin menopoza girme yaşının önemli bir faktör olduğunu vurgulayan Dr. Ceyhan, annelerin ya da yakın akrabalarda gelişen erken menopozun kadında riski artırdığını belirterek, farklı nedenlerin de aynı sonuca yol açtığını hakkında şu bilgileri verdi:

“Kadınlar annelerinin menopoz yaşını öğrenmeliler. Zira, annedeki erken menopoz onlarda da görülebilir. Ayrıca cerrahi nedenlerle yumurtalıkların alınması, radyoterapi ve kemoterapi gibi kanser tedavileri de erken menopoza neden olabilir. Bazı kadınlar geçici olarak, bazıları ise kalıcı olarak bu tedaviler sonucunda menopoza girer. Erken menopoz riski yaşınıza, aldığınız tedavinin türüne ve radyoterapinin vücudun neresine odaklandığına bağlı olarak değişmektedir. Yumurtalıklarla ilgili ameliyat olmak da erken menopozu tetikleyebilir.”

“30 yaşından önce az da görülse kendiliğinden düzelebiliyor”

Menopozu teşhis etmek için testlere gerek olmadığını söyleyen Dr. Ceyhan, “Menopoz belirtileri ve semptomlarının ortaya çıkması, genellikle perimenopozal dönem dediğimiz menopoz geçişinin başladığını gösterir. Bu dönemde genellikle hastalar adet görememe veya kısırlık şikayeti ile başvurur. Tanıyı desteklemek için kanda E2, FSH, AMH gibi yumurtalık fonksiyonunu yansıtan hormon düzeyleri ile transvaginal ultrasonda yumurta rezervini gösteren antral folikul sayısı bakılır. 30 yaşından genç kadınlarda mutlaka genetik inceleme de yapılmalıdır. Bu durumdaki her 10 kadından bir veya ikisinde kendiliğinden düzelme olabilir. Bu nedenle belli aralarla hormon düzeyleri kontrol edilmelidir” dedi.

“Erken menopozda kemik erimesi hızlanıyor”

Erken menopozda özellikle cerrahi sonrası semptomların çok ani ve şiddetli olduğunu, Uygun dozda östrojen alınarak bunun üstesinden gelinebileceğini belirten Dr. Ceyhan tedaviler hakkında şu bilgileri verdi: “Ateş basması, vajinada kuruluk, ruhsal gerginlik gibi klasik menopoz belirtileri çoğu durumda hormon tedavisine yanıt vermektedir. Eğer oral ilaç kullanımı mümkün değilse, ciltte hormon salan östrojen bandları veya vajinal preparatlar semptomları hafifletmek için kullanılabilir. Genç yaşta menopoza girmiş olmanın getirdiği en önemli dezavantajlardan biri, kemik erimesinin hızlanması olduğundan bu konuda gerekli önlemler alınmalı ve kemikleri koruyucu tedaviye geçilerek uygun hormon replasman tedavisi mutlaka verilmelidir. Ayrıca bu zor anlar için ve menopozla yaşamayı öğrenmek için arkadaş, aile veya diğer menopoza girmiş kadınların desteği kişi için önemlidir” dedi.