Evren’in üniformazı tozlandı diye antik yola döktürdüğü asfalt kaldırıldı

DENİZLİ 12 Eylül askerî darbecilerinin, üniformaları tozlandığı diye Pamukkale'deki Hierapolis antik kentinin içindeki nekropolden (mezarlık) geçen 2 bin yıllık yola döktürdüğü asfalt kaldırıldı.

Darbeden sonra 11 Nisan 1983 tarihinde, o zaman cumhurbaşkanı olan Kenan Evren, cunta üyeleri Nejat Tümer, Nurettin Ersin, Sedat Celasun ve Tahsin Şahinkaya’yla çıktığı Ege turunun Denizli ayağında Hierapolis ören yerini de ziyaret etti. Evren, Ege Ordu komutanıyken ziyaret ettiği ve Denizli Lisesi'nde okuduğu şehre yıllar sonra devlet başkanı sıfatıyla, bu sefer bazı açılışlar ve temel atma törenlerine katılmak üzere geldi. Ardından Pamukkale ve Hierapolis’i görmek istediğini söyleyen Evren ve cunta üyesi dört general, dönemin Denizli protokolünün eşliğinde oraya götürüldü. Evren ve cunta üyeleri, üniformalarıyla Pamukkale’deki müze, antik havuz ve antik mezardan oluşan nekropol alanını gezdi. Bu sırada Evren, üniforması ve pantolonunun paçaları toz olunca kızdı. Sinirli bir şekilde, "Buraya derhal asfalt dökün!" diye emir verdi. Bunun üzerine bin 670 metre uzunluğundaki antik yolun üzerine asfalt döküldü. Böylece yüzlerce lahitin bulunduğu Hierapolis antik mezarlığının ortasındaki yol, 30 yıl boyunca asfaltın altında kaldı.

Hierapolis antik kentinin 56 yıldır kazı çalışmalarını yürüten İtalyan heyetle Denizli Valiliği, bu yıl işbirliğine giderek çalışmaları hızlandırdı. İlk iş olarak antik nekropolü bıçak gibi kesen asfalt yolla ilgili restorasyona başlandı. Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu'nun da onayladığı çalışmayla antik taş yol ortaya çıkarılmaya başladı. Pamukkale ören yerinin işletmesi, Denizli İl Özel İdaresi tarafından yapılıyor. İl Özel İdaresi Genel Sekreteri Adem Oklu, 2007 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan Pamukkale’nin işletmesinin devredildiğini, o tarihten bu yana bakım ve temizleme işlerini yaptıklarını söyledi. Asfaltın kaldırılması için bir kurul kararı olduğunu ifade eden Oklu, “Burada nekropolden geçen antik yolun kaldırılması ve araç trafiğine kapatılması isteniyor. Bunun üzerine Pamukkale Üniversitesi ve Müze Müdürlüğümüz arkeologlarının denetiminde, antik yolun üzerindeki asfalt sökülüpp kaldırılarak, 2 bin yıllık yol tekrar gün ışığına kavuşmuş oldu. Böylece 30 yıl aradan sonra asfalttan kurtarılarak tekrar turizme sunuldu. Burası Türkiye’deki en önemli nekropol; bu kadar büyük ve sağlam korunabilmiş bir yer yok.” dedi.

Antik yola, edindikleri bilgiye göre bir konsey ziyaretinden sonra emirle asfalt döküldüğünü aktaran Adem Oklu, “Konsey ziyaretinde toz toprak içinde olduğu için asfaltlansın diye talimat verilmiş. Konsey üyeleri ayrıldıktan sonra da asfalt atılmış. 12 Eylül şartlarında, ‘Buraya asfalt atılsın.’ dendiğinde darbe talimatı, kimsenin karşı çıkma şansı ve hakkı yok. Sorgulama zaten mümkün değil. Yıllar sonra bu yanlışlıktan dönüldü ve tekrar sit alanı bu hale geldi.” şeklinde konuştu.